Uzaktan Çeviri – Kültürel Çeviri – Kültür Nasıl Aktarılır? – Çeviri Kültürü Korur Mu? – Tercüme Yaptırma – Tercüme Yaptırma Fiyatları

Uzaktan Çeviri

İngiliz okul çocukları sınıf duvarlarına baktıklarında, yirminci yüzyılın ilk on yıllarına kadar dünya pembeydi. Güneşin üzerinde hiç batmadığı sözde imparatorluk en yüksek noktasında, “on dört milyon mil kareyi kapladı ve pembe merkeziyetli konumundan, imparatorluk Britanya, Avustralya ve Yeni Zelanda’dan diğer pembe kara kitleleriyle çevrili olarak dışa doğru yayıldı. Hint Yarımadası, Afrika’nın çoğu, Kanada ve bir avuç Karayip adasına yöneldi.

Küresel marka pazarlamasının bir biçimi olarak pembe harita, gerçekten “Büyük” Britanya olan bir ada ulusunun güçlü bir imajını sundu. Anderson, bir imparatorluk logosu biçimi olarak haritanın ‘posterlere, resmi mühürlere, antetli kağıtlara, dergi ve ders kitabı kapaklarına, masa örtülerine ve otel duvarlarına aktarılabilen sonsuz sayıda yeniden üretilebilir bir seri olduğunu yazıyor. Anında tanınan, her yerde görülebilen logo haritası, popüler hayal gücünün derinliklerine nüfuz ederek güçlü bir amblem oluşturdu.

Ancak Colley’in Britanya İmparatorluğu ile ilgili çalışmasında gözlemlediği gibi, özellikle pembe harita, kartografik bir el çabukluğuyla da uğraşıyordu. Renklendirme, Britanya İmparatorluğu’nun operasyondaki tek emperyal güç olduğu yanlış izlenimini veriyordu; gerçekte, dünya diğer imparatorluklarla paylaşıldığında, “kendilerini farklı renklere bürünüyordu – örneğin, Fransa’nın kolonileri, genellikle mor-mavi ve Hollanda kolonilerinde sarı-kahverengi olarak tasvir edilmiştir.

Tekil renk kullanımı, imparatorluğun topraklarının gerçekte olduğundan daha politik olarak birbirine bağlı görünmesini sağladı. Greenwich meridyenini kullanması, Britanya’yı temsil edilen dünyanın kalbine yaklaştırmak gibi tamamen tesadüfi olmayan bir etkiye de sahipti.

Son olarak, Britanya’nın kendisi kontrol ettiği topraklarla aynı pembeye boyandığı için, Britanya adasını çevreleyen herhangi bir küçüklük duygusu, egemenliğinin enginliği karşısında şaşkınlıkla değiştirildi. Colley, “Çoğu kartografik alıştırma gibi” diye yazıyor, “bu, ülkenin yalanının basit bir tasviri değil, bazı açılardan bir yalan veya en azından hesaplanmış bir aldatmacadır.

Bu kartografik manevraların arkasındaki çeviri jestlerini anlamak için, bir çevirinin üretildiği koşulları yeniden incelemek için çevirdiğimiz ve duraklattığımız uzaklaşma ve yorumlamanın hermenötiğini daha derinlemesine incelemeliyiz.

Her yazar ve okuyucu arasında, çoktan geçmiş bir dünyaya atıf vardır. Metin yazılırken okuyucunun bulunmadığı ve metin okunduğunda yazarın bulunmadığı günümüzde çift kör okuma durumunda, eserin yörüngesi yazardan ve yazısının sosyokültürel durumundan ayrılır ve artık mevcut birinin sesini temsil etmeyecek şekilde alım vardır.

Çalışma, zamanın geçişiyle birlikte, kendi sosyokültürel durumlarında konumlanmış, üretim ve alımlanmasının psikolojik ve sosyokültürel koşullarını aşarak ve kendisini sınırsız yorumlara açarak, yazar niyetinin sınırlarından kaçar.

Bu nedenle, bir metnin “kendi halkını yarattığı” söylenir çünkü okuyucunun bakış açısından “anlayış” artık yazarın öznel niyetiyle eşanlamlı değildir.

Yazarı metnin anlamının bekçisi olarak somutlaştırmaktan ziyade, metnin “Ricoeur’un terimleriyle” kendisinin ötesinde sunduğu anlam olasılığını kucaklamak, çalışmaya kendini dışarıda yansıtma yeteneğini yeniden sağlamak yorumbilimin görevidir yaşayabileceğim bir dünyanın temsili olarak kendisidir.

Bu anlamda ‘anlam’, metnin arkasındaki bir öz değil, ulaşılması gereken bir telos değil, Aristotelesçi anlamda bir logodur. Metnin yansıttığı şeyle bir süreç, bir angajman, gerekçeli bir sorgulamadır. “Metnin altında yatan niyetin sezgisel olarak kavranmasından” ziyade, metinden gelen ve belirli bir şekilde düşünmeye veya olayları farklı bir şekilde görmeye davet eden bir “emir” dir.

Yine de okuyucu ile bu buyruğun yerine getirilmesi arasında durmak, hem ulaşılamayan hem de anlayışa ulaşılacaksa kavranması gereken koşullu bir gerçekliktir.

TKTD
Tercümanlar Derneği
Türkiye konferans tercümanları derneği tktd
Türkiye’nin en iyi tercümanları
Konferans Çevirmenliği maaş
Konferans tercümanı maaşı
Çeviri Derneği
Çeviri Seminerleri

Her dil eylemi, zamansal bir varoluşla, kendi anına aitse, söylendiği zamana ve yere sabitlenmişse, o zaman metnin geçmiş kültürel çağıyla eşzamansız okuma eylemi, her şeyden önce nesneler için yüzleşmedir. Anlayış, sadece “giden her şeyin değil, aynı zamanda anlam yapılacaksa üstesinden gelinmesi gereken her şeyin de kendi kendine hatırlatıcısıdır.

Steiner’ın metin ile okuyucu arasındaki ‘orta’ olarak tanımladığı, okuyucu gelmeden önce başlamış olan ve içinde ‘yorumlayıcı deşifre etme operasyonu’ olması gereken konuşma bu çatışmacı alandır.

Okuyucunun bakış açısından, metnin yazıldığı ve alındığı sosyokültürel andan sonra ve uzakta konumlanmış olan metnin ‘geçmişi’ yabancı bir ülke olarak işler, çünkü uzaklaşma koşulu her şeyden önce yabancılaşma durumudur.

Bir şeye “aşina” olmanın ne anlama geldiğini düşünün. Latince tanıdıklardan, evliliği düşündürür; bir aileye, hane halkına veya bir topluluğa ait olma ve bir şeyin paylaşıldığı; samimi şartlarda olmayı, arkadaşça veya aile ilişkisinden zevk almayı ima eder; uzun çağrışımlardan bilinen şeyler; sıradan, normal, olağan.

Metin, sembolleri, imaları, göndermeleri, tarihteki yeri, politik konumu hakkındaki her şey, hem “özgün açılımının” geçmiş kültürel çağında kilitlidir ve tanım gereği, “öteki” olma anlamında yabancıdır. 

Okumak, sadece yazarın metne yönelik niyetlerinin erişilmezliğiyle ve metnin içinde üretildiği ve alındığı durumsal gerçeklikle değil, aynı zamanda bize ‘ait olmayan’ her şeyin mevcudiyetiyle de karşı karşıya gelmelidir.

Sahiplenme, okuyucunun bu durumu fethetme arzusuyla başlar: yazma sorunu, tamamlayıcı kutbu olan okuma söz konusu olduğunda hermeneutik bir sorun haline gelir. Sonra yeni bir diyalektik ortaya çıkar, uzaklaşma ve sahiplenme. Sahiplenme derken, metni yazarından ayıran anlamsal özerkliğin karşılığını kastediyorum.

Uygun olmak, “uzaylı” olanı “kendine ait” kılmaktır. Bize yabancı olanı kendimiz yapmak için genel bir ihtiyaç olduğu için, genel bir uzaklaşma sorunu var. Öyleyse uzaklık, basitçe bir gerçek, verili değil, sadece bizim ve şu ve bu tür bir sanat eserinin veya söylemin ortaya çıkışı arasındaki gerçek mekansal ve zamansal boşluktur.

Bu diyalektik bir özelliktir, ötekilik arasında “tüm uzamsal ve zamansal mesafeyi kültürel yabancılaşmaya dönüştüren ve tüm anlayışın kendini anlamanın genişlemesini amaçladığı sahiplik” arasındaki bir mücadele ilkesidir.

Uzaklaştırma nicel bir fenomen değildir; ihtiyacımızın, ilgimizin ve kültürel yabancılaşmanın üstesinden gelme çabamızın dinamik karşılığıdır. Bu kültürel mücadelede yazma ve okuma yer alır.

tercuman tercuman

Biyografinin Tamamını Gör