Yeminli Tercüme

Yeminli tercüme, sıradan bir çeviriden çok daha fazlasıdır: Devlet kurumları, mahkemeler, üniversiteler, konsolosluklar, göç idareleri ve özel düzenleyici kurumlar önünde hukuki geçerlilik taşıyan, belirli kurallara göre hazırlanmış, imza–kaşe–beyan unsurlarıyla tamamlanan resmî bir metindir. Pasaporttaki bir harfin eksik yazılması vize sürecini geciktirebilir, mahkeme evrakındaki bir tarih yanlışlığı yargılamanın seyrini etkileyebilir, diploma not çizelgesindeki bir terim hatası denklik başvurusunun reddine yol açabilir. Dolayısıyla yeminli tercüme, doğruluk + izlenebilirlik + kurumsal uyum üçlüsünü aynı anda gerektirir.

1) Yeminli tercüme nedir, ne değildir?

• Nedir: Yetkili çevirmen tarafından yapılan, imza ve kaşe ile doğrulanan ve çoğu zaman noter onayı veya apostilgibi ek tasdiklerle zincire bağlanan resmî çeviridir.

• Ne değildir: Basit bir “çeviri çıktısı” ya da yalnızca metnin başka dile aktarılması değildir; format–kimlik–tarih–numara–mühür–düzen gibi unsurların bire bir korunmasını ister.
  Uygulama: Projeye başlamadan önce kurumun “hangi tasdikleri” istediğini yazılı olarak alın: Sadece yeminli çeviri mi, yoksa noter + apostil + konsolosluk mu?

2) Kim yapabilir? Yetki ve sorumluluk

Ülkelere göre başlık değişse de ortak zemin: Yetkiyi belgeleyen (yemin zaptı, ruhsat, kayıt) bir çevirmen veya yeminli tercüme bürosu. Noter onayı, çevirmenin o noterde yemin zaptı bulunduğunu doğrular.
Uyarı: Alıcı kurum “kendi listesinde yer alan çevirmenlerden” çeviri isteyebilir. Önceden teyit edin.

3) Belge türleri ve tipik riskler

• Kimlik belgeleri: Pasaport, nüfus kayıt örneği, doğum/evlenme/boşanma belgeleri. Risk: Diakritikler (Ç, Ş, Ğ, İ), transliterasyon, tarih biçimi.

• Eğitim: Diploma, transkript, denklik yazışmaları. Risk: Ders/AKTS terimleri, not sistemleri, mühür okunaklılığı.

• Adli–idari: Adli sicil kaydı, mahkeme kararları. Risk: Hukuki terimler, karar maddelerindeki “müstesna/haricen” gibi nüanslar.

• Ticari: Vergi levhası, imza sirküleri, faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi. Risk: Unvan–adres–MERSİS/numara uyumu.

• Vekâlet–muvafakat: Resmî kalıplar, yetki kapsamı. Risk: “Yetki devri” ve kısıtların yanlış aktarımı.

4) İş akışı: Uçtan uca süreç tasarımı

1. Belge inceleme: Görüntü kalitesi, eksik sayfa var mı?

2. Teklif–kapsam: Dil çiftleri, tasdik zinciri, teslim şekli (ıslak imzalı–kaşeli asıl / taranmış PDF / kargo).

3. Çeviri uygulaması: Kimlik–tarih–numara–mühür alanları bire bir.

4. Revizyon–kontrol: İkinci göz; özellikle tarih–isim–numara.

5. Yemin beyanı–imza–kaşe: Çevirmen beyan metni standart.

6. Noter onayı (gerekiyorsa): Nüsha adedi, maliyet.

7. Apostil (gerekiyorsa): İl valiliği/kaymakamlık.

8. Konsolosluk tasdiki (gerekiyorsa): Randevu–harç.
   İpucu: Zincirde her adımın süre–maliyet etkisini önceden yazın.

5) Metinsel doğruluk: Kimlik verisi kutsaldır

• İsimler: Pasaporttaki Latin harf yazımı esas alınır. Türkçeden yabancı dile gidişte transliterasyon tercihi kurum rehberine göre yapılır (Örn. “Ç” → “C” veya “Ç”nin karşılığı).

• Tarihler: Hedef ülkenin formatı (MM/DD/YYYY, DD/MM/YYYY veya ISO 8601) netleştirilir.

• Numaralar: Cilt/sayfa, sicil, referans, barkod; tek bir rakam hatası tüm dosyayı geçersiz kılabilir.
  Kontrol listesi: İsim–tarih–numara üçlemesi iki kişi tarafından kontrol edilir.

6) Biçimsel doğruluk: “Görüntüye sadakat”

Yeminli tercümenin metin akışı kadar sayfa düzeni de önemlidir.

• Yer tutucular: Mühür–imza–barcode alanları “[Mühür okunaksız]” gibi notlarla görünür kılınır.

• Düzen: Çok sütunlu/tablolu belgelerde okunabilir sadakat tercih edilir (aynı düzeni kopyalamak yerine bilgi sırasını korumak).

• Notlar: “[El yazısı ile şu ibare mevcuttur…]” gibi açıklama köşeli parantezle verilir.

7) Yeminli beyan metni: Omurga cümleleri

Çevirmen, belge sonuna beyan ekler: “Kaynak metni aslına uygun olarak çevirdiğimi, çevirinin doğruluğunu onayladığımı…”. Bu beyan ülkeye/notere göre formül içerir.
Uygulama: Kurumun beyan metnini önceden talep edin; standartlaşma hız ve kabul getirir.

8) Noter onayı: Ne zaman, nasıl, neden?

Noter onayı, imza sirküsü + yemin zaptı eşleşmesiyle çevirmenin kimliğini doğrular ve nüsha üretir.

• Ne zaman gerekir? Vize dosyaları, şirket kuruluş/ihale, bazı üniversite denklikleri.

• Maliyet: Sayfa/kelime/işlem başına değişir; nüsha sayısı maliyeti katlar.
  İpucu: Hangi belgede noterin sureti (fotokopi onayı) gerektiğini önceden netleştirin.

9) Apostil: Uluslararası dolaşımın pasaportu

1961 Lahey Apostil Sözleşmesi tarafı ülkelerde, bir ülkenin resmî belgesi apostil ile diğerinde geçerli olur.

• Nereden alınır? Valilik/kaymakamlık ve yetkili mahkemeler.

• Sıra: Genellikle noter → apostil; bazı durumlarda orijinal belgeye apostil sonra çeviri–noter.
  Uyarı: Apostilli belgenin çefirisi mi, yoksa belgenin çevirisinin apostili mi isteniyor—terminolojiye dikkat.

10) Konsolosluk tasdiki: Sözleşme dışı ülkeler ve özel istekler

Apostilin geçmediği veya kurumun özellikle istediği hallerde konsolosluk tasdiki gerekir. Randevu, harç, bekleme sürelerini planlayın.
Örnek: Orta Doğu’da bazı kurumlar yerel konsolosluk tasdiki şart koşar.

11) Pasaport tercümesi: En çok yapılan ve en çok hata veren

• Ad–soyad: Pasaportun makinere okunan alanındaki (MRZ) yazım esas kabul edilir.

• Doğum yeri–tarihi: Hedef dil formatı; kısaltmaların açılımı (TR → Turkey).

• Geçerlilik–veriliş tarihi–numara: Noktasına kadar doğru.
  Kutu: Pasaport tercümesi çoğu zaman “pasaport tercüme ücreti” özelinde fiyat sorusuna gelir; nüsha sayısı ve noter gereksinimi fiyata en çok etki eden kalemlerdir.

12) Eğitim belgeleri: Diploma ve transkript

• Terimler: “Dean’s List”, “credit hours”, “GPA”, “AKTS/ECTS” karşılıkları.

• Not sistemi: 4’lük/100’lük çevrimlere yorum eklenmez; yalnızca metinde yazan çevrilir. Denklik kurumunun tablosu ayrıca sunulur.

• Mühür–imza: Okunaksızsa “[Mühür okunaksız]” notu.
  Öneri: Transkriptte ders adlarının resmî İngilizce karşılıklarını okuldan isteyin; tahmin etmeyin.

13) Adli ve idari belgeler: Terminoloji disiplini

• “Sabıkasızdır/sabıka kaydı yoktur” gibi formüller hedef dilde yerleşik kalıpla aktarılır.

• Mahkeme kararları: “Hüküm fıkrası, gerekçe, talep–reddi” ayrımları; tarih–esas–karar numaraları.
  Risk: “Erteleme/tecil/hükmün açıklanmasının geri bırakılması” gibi kurumlara özgü terimler; not düşmek gerekebilir.

14) Ticari belgeler: Unvan, adres ve numaralar

• Unvanlar: Şirket türü (Ltd., Inc., A.Ş., GmbH) doğru kısaltmayla.

• Adres biçimleri: Posta kodu, il/eyalet, ülke; hedef dilde standart sırayla.

• Numaralar: Vergi, MERSİS, sicil; bire bir.
  Kontrol: Unvan çevirisinde “literal” değil, kayıtlı şekil esas alınır.

15) Vekâletname–muvafakatname: Yetki alanı ve süre

• Yetkinin kapsamı: Satış, dava, temsil, çocukla seyahat…

• Süre–coğrafya: Açıkça yazılıysa aynen aktarılmalı; belirsizse kaynak metindeki muğlaklık yorumlanmamalı, yalnızca çevrilmelidir.
  Uyarı: “Apostil + konsolosluk” zincirini vekâletnameler özellikle isteyebilir.

16) Yeminli tercümede kalite güvence (QA): Hata sıfır hedefi

• Otomatik: Tarih/sayı biçimleri, isim yazımı tutarlılığı, kısaltmalar.

• İnsan: Çift göz kuralı; özellikle kimlik–tarih–numara–mühür notları.

• Kontrol listesi: (1) İsim transliterasyonu, (2) Tarih formatı, (3) Numerik alanlar, (4) Mühür–imza notları, (5) Beyan metni, (6) Nüsha sayısı, (7) Tasdik zinciri.

17) Fiyatlandırma: Neleri etkileyen faktörler?

• Dil çifti: Nadiren konuşulan diller ↑

• Belge türü ve sayfa yoğunluğu: El yazısı, kötü tarama ↑

• Tasnif/tasdik zinciri: Noter, apostil, konsolosluk harçları ↑

• Nüsha sayısı ve hız: Ek nüsha ve acil teslim ↑
  Pratik: “Çeviri fiyat hesaplama” için net girdiler isteyin: sayfa, tasdik, nüsha, teslim, hız.

18) Süre yönetimi: Zinciri geriye planlayın

• Noter: Çalışma saatleri, sıra.

• Apostil: İl–ilçe farkı, yoğunluk.

• Konsolosluk: Randevu aralığı.
  Plan: “Teslim tarihi”nden geriye; her halka için tampon süre koyun.

19) Veri güvenliği ve gizlilik

• Kişisel veriler: Kimlik, sağlık, adli bilgiler.

• Politika: NDA, şifreli aktarım, süreli saklama, iş bitiminde silme belgesi.
  İpucu: Dijital teslimlerde PDF’ye görünmez meta bırakmayın; yalnızca gerekli katmanlar.

20) YZ (yapay zekâ) nerede, nasıl?

Yapay zekâ, taslak hızlandırmada faydalı olabilir; fakat yeminli tercüme nihayetinde hukuki bir ürün olduğundan, tam insan kontrolü şarttır.
Model: YZ ön-çeviri → insan post-editing → yemin beyanı → tasdik. YZ’ye asla “karar devri” yapılmaz.

21) Örnek vaka A: Pasaport–nüfus–evlilik seti (TR→EN)

Durum: Vize başvurusu; konsolosluk “noter + apostil” istiyor.
Akış: Taramaların düzeltilmesi → Çeviri (isim–tarih–numara odak) → Beyan–kaşe → Noter onayı → Apostil → Tarama + ıslak imzalı teslim.
Kazanım: Aynı gün noter, ertesi gün apostil planıyla zincir sorunsuz.

22) Örnek vaka B: Diploma–transkript–referans (EN→TR)

Durum: Denklik başvurusu; “yalnızca yeminli çeviri” isteniyor.
Akış: Ders listelerinin yerleşik karşılıkları için okuldan İngilizce aslı → Çeviri → Beyan–kaşe → Islak imza teslim.
Kazanım: Terim hataları önlendi; denklik süreci hızlandı.

23) Örnek vaka C: Ticari sicil–imza sirküleri (TR→EN)

Durum: Yurt dışı ihaleye katılım; “noter + konsolosluk” şartı var.
Akış: Çeviri → Noter → Dışişleri (gerekirse) → Konsolosluk → DHL ile gönderim.
Kazanım: Süre–maliyet şeffaf; tüm nüshalar eş zamanlı hazırlandı.

24) Sık yapılan hatalar ve kaçınma yolları

• İsim transliterasyonu hatası,

• Tarih biçimi karışıklığı (ay–gün–yıl),

• Numara eksik/yanlış,

• Mühür–imza notu düşmemek,

• Beyan metni unutmak,

• Tasdik zincirini yanlış sıralamak (apostil–noter tersliği).
  Çözüm: Çift göz denetimi + kontrol listesi + kurum rehberi.

25) Öğrenci ve bireyler için bütçe stratejisi

• Gerekeni alın: Kurum yalnızca yeminli çeviri istiyorsa noter/apostil maliyetine girmeyin.

• Nüsha planı: İleride gerekecekse aynı gün ek nüsha alın; sonradan tekrar noter/apostil, daha pahalı.

• Zaman: Randevuları erken kapatın; uçuş/başvuru tarihiyle çakışmasın.

26) Kurumlar için süreç standardizasyonu

• Şablonlar: Beyan metni, kapak, nüsha etiketleri.

• Sözleşme: Gizlilik + SLA (teslim süresi, revizyon).

• Arşiv: Numaralandırma, tarama standardı (300+ dpi), güvenli depolama.

27) Kalite metrikleri: Ölçmeden yönetemezsiniz

• Hata türleri: İsim–tarih–numara / terminoloji / biçim / beyan.

• Hata yoğunluğu: (adet / 1.000 kelime).

• Reddedilme oranı: Kurumdan geri dönüş.

• Süre performansı: Zincir adımlarına göre sapma.
  Kullanım: Her teslim sonrası mini rapor; tekrar eden hatalara önleyici eylem.

28) Karar ağacı: Hangi tasdikler gerekli?

1. Belge türü kimlik/mahkeme/eğitim/ticari?

2. Alıcı kurum: Sadece yeminli mi, noter mi, apostil mi, konsolosluk mu istiyor?

3. Ülke Lahey Sözleşmesi tarafı mı? Evet → apostil; hayır → konsolosluk.

4. Teslim şekli: Islak imza mı, taranmış kopya yeterli mi?

5. Takvim: Noter–apostil–konsolosluk süreleri, randevular.
   Sonuç: Gereksiz maliyeti keser, gecikme riskini azaltır.

Sonuç

Yeminli tercüme, metin çevirmekten öte; hukuki geçerlilik ve kurumsal uyum üreten bir süreçtir. Başarı;

1. Belge–kurum–ülke üçlüsünü baştan doğru okumaya,

2. İsim–tarih–numara doğruluğunu çift göz ile güvencelemeye,

3. Beyan metni–imza–kaşe üçlüsünü eksiksiz uygulamaya,

4. Noter–apostil–konsolosluk zincirini doğru sırada ve zamanında yürütmeye,

5. Biçimsel sadakat (mühür/imza notları, okunaksız alan bildirimi) ile metinsel doğruluğu birlikte yönetmeye,

6. Gizlilik ve veri güvenliğini sözleşme ve uygulamayla sağlamaya,

7. Zaman–maliyet şeffaflığı için proje kartı ve kontrol listeleriyle ilerlemeye,

8. Kalite metrikleriyle (hata yoğunluğu, red oranı, süre sapması) sürekli iyileştirmeye dayanır.

Pratik reçete: Önce tasdik ihtiyacını yazılı alın; belge görüntülerini okunur hâle getirin; çeviride kimlik–tarih–numaraüçlüsünü iki kişi kontrol etsin; beyan–imza–kaşe tamamlandıktan sonra noter/apostil randevularını geriye planlayın; teslimde hem ıslak imza hem dijital tarama hazırlayın. Böyle kurulan bir sistemde yeminli tercüme; ilk seferde doğru, geçerliliği tartışmasız, süre–maliyet öngörülebilir bir hizmete dönüşür. Unutmayın: Yeminli tercüme, sadece bir metin değil; başvurunuzun anahtarıdır—anahtarın dişleri (isim, tarih, numara) eksiksiz olursa kapı ilk denemede açılır.

Çeviri Yaptırma, dil ve çeviri dünyasına dair en güncel ve ilgi çekici içerikleri sunan bir kaynaktır. Bu platform, dilin gücünü ve çeviri sanatının derinliklerini keşfetmeyi seven herkes için eşsiz bir kaynak olarak tasarlanmıştır. Bizler, dilin iletişimdeki rolünü ve çevirinin kültürel bağlamdaki önemini her yönüyle ele alıyoruz. Sitemizde, çeviri türleri, terminoloji, lokalizasyon stratejileri, çeviri teknolojileri, çevirmenlik kariyeri ve daha birçok konuda ayrıntılı yazılar bulabilirsiniz. Her bir konuyu, okuyucularımıza en derinlemesine bilgilerle sunmaya özen gösteriyoruz. Farklı çeviri yöntemlerini, dilin farklı alanlardaki kullanımını ve çevirmenlerin karşılaştığı zorlukları en ince detaylarıyla ele alarak, bu alanda daha fazla bilgi edinmek isteyen herkes için kapsamlı bir rehber oluşturuyoruz. Ayrıca, dilin kültürel zenginliği ve farklılıklarının altını çiziyor, bu farklılıkların dil çevirisi üzerindeki etkilerini inceliyoruz. Böylece, yalnızca dilin yapısını değil, aynı zamanda kültürel bağlamdaki değişimleri de anlamaya çalışıyoruz.

Çeviri Yaptırma, dilin büyüsüne kapılmış olan herkes için bir yolculuk ve öğrenme platformu olarak tasarlanmıştır. Her gün farklı dillerdeki metinlerin incelenmesi, çevrilmesi ve bu süreçte yaşanan deneyimlerin paylaşılması, dil öğrenicilerinin ve çevirmenlerin gelişimine katkıda bulunmaktadır. Sitemizi düzenli olarak takip ederek, dil çeşitliliği, kültürel zenginlik ve çeviri hizmetleri hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Çevirinin hem teknik hem de sanatsal yönlerini ele alırken, aynı zamanda çeviri sektöründeki en son yenilikleri ve gelişmeleri de gündeme getiriyoruz. Eğer dilin gücü ve çeviri dünyası sizi de cezbetmişse, bu blog sizin için vazgeçilmez bir kaynaktır. Her bir yazımızda, okuyucularımıza yeni bir bakış açısı kazandırmak ve dilin evrenselliğine dair farkındalık yaratmak amacıyla titizlikle araştırmalar yapıyoruz.

Dilin büyüsünü ve çeviri dünyasının sınırsız olanaklarını keşfetmeye hazır mısınız? Çeviri Yaptırma Blogu, bu büyülü yolculuğa çıkmak isteyen herkes için doğru adres. Bu blog, sadece bir çeviri rehberi değil, aynı zamanda dilin zengin tarihini, evrimini ve kültürlerarası köprüler kurmadaki rolünü keşfeden bir platformdur. Dil yolculuğuna bizimle katılın ve bilgiye aç bir zihinle, dünya çapında birçok dili bir araya getiren bu ilginç serüvene atılın. Çevirinin derinliklerine indikçe, her dilin kendine özgü bir hikayesi olduğunu ve bu hikayelerin çeviri aracılığıyla ne kadar farklı anlamlar kazandığını keşfedeceksiniz. Çeviri Yaptırma Blogu, dilin evrenselliğine ve çevirinin gücüne dair sizi bir adım daha ileriye taşımak için burada!

İçerik * Üreticisi

Biyografinin Tamamını Gör